Bildersatztext

Ιστορία του αιματοεγκεφαλικού φραγμού

Η πρώτη απόδειξη ενός φραγμού μεταξύ του αίματος και του εγκεφάλου ανέρχεται σε περισσότερο από έναν αιώνα. Τα πάντα άρχισαν με μια σταγόνα μπλε χρωστικής…

Στο τέλος του 19ου αιώνα, ο Πολ Έλριτς (Paul Ehrlich) δούλευε με υδατοδιαλυτές χρωστικές για στίξη βιολογικών ιστών. Οι μέθοδοι στίξης που ανέπτυξε επέτρεπαν το διαχωρισμό διαφόρων ειδών ερυθροκυττάρων, αφού κάποια κύτταρα παγίδευαν περισσότερη χρωστική από άλλα. Αυτή η διαφορά έκανε δυνατή τη διάγνωση διαφόρων ασθενειών του αίματος.

Καθώς έκανε τις ενέσεις με την μπλε χρωστική στο αίμα των ζώων, ο Έλριτς παρατήρησε ότι όλα τα όργανα εκτός από την νωτιαίο μυελό και τον εγκέφαλο βάφονταν μπλε. Ο Έλριτς συμπέρανε ότι το κεντρικό νευρικό σύστημα δεν μπορούσε να συνδεθεί ή να απορροφήσει αυτή τη χρωστική. Αυτά τα ευρήματα ωστόσο, αποκάλυψαν τη πιθανή ύπαρξη δύο διαφορετικών και διαχωρισμένων τμημάτων: ένα κεντρικό νευρικό σύστημα (αχρωμάτιστο) και ένα περιφερικό (χρωματισμένο). Μία ολοκληρωμένη ιδέα αυτών των δύο τμημάτων δεν υπήρχε μέχρι που μερικά χρόνια αργότερα ένας μαθητής του Έλριτς,  ο Έντουιν Γκόλντμαν (Edwin Goldmann), έκανε επιπλέον πειράματα σε αυτά του μέντορά του. Ο Γκόλντμαν έκανε ενέσεις με την μπλε χρωστική κατευθείαν στους εγκεφάλους των ζώων (αντί να τις κάνει στην κυκλοφορία του αίματος) και βρήκε ότι τότε η μπλε χρωστική έβαφε το νωτιαίο μυελό και τον εγκέφαλο, ενώ τα υπόλοιπα όργανα μέναν αχρωμάτιστα (αναπαράσταση κάτω δεξιά). Αυτές οι παρατηρήσεις δημιούργησαν την ιδέα ενός φραγμού μεταξύ του εγκεφάλου και του υπόλοιπου σώματος, ο οποίος φραγμός θα επέτρεπε ένα ελεγχόμενο περιβάλλον για τον εγκέφαλο. Ο όρος αιματοεγκεφαλικός  φραγμός προτάθηκε μερικά χρόνια αργότερα στις αρχές του 1920 από την Λίζα Στέρν (Lisa Stern), λόγω των ευρημάτων της πάνω στη διαπερατότητα των εγκεφαλικών φραγμών σε έμβρυα ποντικών.