Figuur 3: Schematische voorstelling van een neuron (links) en zijn synaps (rechts). Aangepast van: Servier Medical Art.

Het neuron

Neuronen zijn gespecialiseerde cellen die informatie ontvangen, integreren en doorzenden door het vormen van een elektrisch circuit, net zoals een computer doet. Om informatie te ontvangen hebben neuronen als het ware korte armen, ook wel dendrieten genoemd, die zoals de takken van een boom uitreiken naar de andere neuronen om zo duizenden verbindingen te vormen. Wanneer een dendriet elektrische signalen van een ander neuron ontvangt, beweegt deze informatie naar het centrum van de cel, waar het signaal op zijn beurt verwerkt wordt en er beslist wordt of en hoe het naar naburige neuronen verder gestuurd wordt.

Neuronen beschikken over een gespecialiseerde structuur, namelijk een axon, die als functie heeft om informatie door te sturen. De lengte van deze axonen van één enkele cel kunnen zo lang zijn als de afstand van je tenen tot je heupen! Het is zeer belangrijk dat de axonen beschermd om optimaal te kunnen functioneren. Daarom worden zij omhuld door structuren, genaamd myelineschedes, welke de axonen beschermen zoals het plastic omhulsel van elektriciteitskabels. De myelineschede zorgt er ook voor dat de elektrische signalen sneller doorgegeven worden. Het belang van dit omhulsel van myeline voor de functie van neuronen wordt duidelijk in ziektes zoals multiple sclerose, een ziekte waarin de myelineschedes aangevallen en aangetast worden door ons eigen immuunsysteem.

De communicatie tussen axonen en dendrieten van verschillende neuronen gebeurt in heel kleine ruimtes waarin het uiteinde van het axon de naburige dendriet bijna raakt. Deze ‘bijna-verbindingen’ worden synapsen genoemd en aankomende signalen worden hierin doorgegeven door moleculen die neurotransmitters genoemd worden. Voorbeelden van deze neurotransmitters zijn dopamine, serotonine en glutaminezuur. Deze neurotransmitters reizen over deze kleine afstand van het ene axon naar het volgende neuron om zo informatie door te geven.